Relaties, we hebben ze, we willen ze maar ze bezorgen ons ook veel pijn en hoofdbrekens. Wij mensen, maar ook de meeste dieren, kunnen niet zonder relaties leven. We zijn namelijk sociale wezens en zijn afhankelijk van de verbinding met anderen. Sommigen hebben er veel, anderen juist weinig, maar we hebben ze allemaal. Als lifecoach benadruk ik vaak dat het verbindingen tussen mensen zijn waarbij de soort, de diepgang en de mate van verbinding sterk kan verschillen.
Communicatie in je relatie
Familierelaties zijn de eerste die we kennen, enkele uitzonderingen daargelaten. Ze zijn belangrijk voor het overleven. Als pasgeborene ben je ervan afhankelijk. Binnen en vanuit deze relaties leren we verbinding te maken, ervaren we veiligheid of juist onveiligheid en leren we om te communiceren met anderen. Familiebanden liggen vast, je kan ze niet kiezen. Je kunt met familie wel de communicatie verbreken, maar niet de relatie.
Waar het hier echter om gaat is de liefdesrelatie. De meest intieme vorm van alle soorten relaties en tegelijkertijd ook vaak de meest complexe. In intieme relaties komen we het vaakst elkaar, maar ook onszelf tegen. Hoe groter de verbinding is met de ander, hoe meer effect iemand op ons heeft. Een intieme relatie geeft de meeste vervulling maar ook de diepste verwondingen. Het is de keerzijde van dezelfde medaille. Een relatie ofwel partnerschap is de meest perfecte leerschool die we ons maar kunnen wensen. We kunnen onszelf binnen een relatie ontwikkelen hoe goed of hoe slecht de relatie ook is en ons zelf ten diepste leren kennen.
Wat maakt een liefdesrelatie dan zo complex? Als lifecoach verdeel ik ze graag in de volgende elementen:
- Verwachtingen
- Aannames
- Overtuigingen
- De persoonlijkheid
- Het ego
- Invoelingsvermogen
- Mate van respect voor elkaars eigenheid
- Ervaringen uit het verleden
- De wijze en de mate van communiceren
1. Verwachtingen
Bewust of onbewust hebben we verwachtingen die we meenemen de relatie in. Verwachtingen komen voort uit onszelf, uit onze wensen en behoeften. Ze zijn vaak ontstaan in verleden. Ze horen dan dus per definitie ook bij degene die ze koestert en nooit bij diens partner. Het grootste misverstand ontstaat als we de verantwoordelijkheid van verwachtingen bij de ander leggen. Heel vaak doen we dit onbewust. Als life coach, therapeut en trainer zoek ik altijd samen met een cliënt naar de verwachtingen die beide partners hebben, zowel de bewuste als de onbewuste. Het levert vaak veel helderheid en begrip op voor elkaars positie.
2. Aannames
Ons brein, onze denkmachine is een fantastische uitvinding van de natuur. Dankzij het denken kunnen we informatie uit onze omgeving verwerken en opslaan voor later gebruik, we kunnen problemen oplossen, obstakels vermijden en allerlei onheil uit de omgeving voorkomen, echt heel handig. Er is echter één heel groot nadeel want ons brein past soms een trucje toe om uit al die informatie conclusies te trekken. Registreren doen we met onze zintuigen maar hoe betrouwbaar is dat eigenlijk? Misschien moeten we hier de 80-20 regel toepassen. 80% van wat we registreren is werkelijk zintuigelijk waargenomen maar als we daarmee geen compleet plaatje kunnen maken vullen onze hersenen de ontbrekende informatie zelf in, dit gaat volledig buiten ons bewustzijn om. We denken dat we een goed en compleet beeld hebben waargenomen en vervolgens trekken we daar razendsnel een conclusie uit. Dat vraagt natuurlijk om misverstanden, hoe natuurlijk het proces ook is. De kans dat je aannames doet die niet of niet volledig kloppen is dus heel groot.
3. Overtuigingen
Ieder mens heeft overtuigingen. Ze zitten vaak diep verscholen in onszelf. Toch handelen we vaak op basis van een overtuiging. We vinden onze eigen reactie op communicatie of gedrag van onze partner meestal heel natuurlijk en gaan er dan ook klakkeloos vanuit die iedereen er zo op zou reageren, iedereen behalve onze partner, nou ja zeg… dat is bijzonder! Onze logica is gebaseerd op onze overtuigingen en niet op de overtuigingen van iemand anders. Met andere woorden onze overtuigingen kunnen flink in de weg zitten in de relatie met onze partner.
Samen met Tineke, lifecoach in Praktijk Wantij ga je op zoek naar welke overtuigingen een rol spelen in je relatie. Je bewust worden hiervan is al een deel van de oplossing.
4. Persoonlijkheid
Naast alle opgedane ervaringen, ontwikkelde overtuigingen en verwachtingen hebben we bij onze geboorte ook een pakketje meegekregen met eigenschappen die ons maken tot wie we zijn. Je eigenschappen samen met alles wat je in je leven hebt ontwikkeld is je persoonlijkheid. Gaandeweg het leven veranderen we wel mede onder invloed van onze relaties. Aan de ene kant zijn we dus wie we zijn, maar onze genen blijken toch ook wel veel flexibeler te zijn dan we lange tijd dachten. Er zijn vooral in het begin van een relatie veel dingen terug te leiden op je persoonlijkheid van dat moment. We kennen allemaal wel het gezegde dat we naar elkaar toe moeten groeien en zo is het ook werkelijk. Een niet onbelangrijk aspect in je persoonlijkheid is het kunnen ervaren van en omgaan met emoties. Met andere woorden: je persoonlijkheid speelt een belangrijke rol in je relatie. In sommige gevallen is de flexibiliteit minder aanwezig en houdt iemand stug vast aan deze versie van zichzelf. Waarschijnlijk is daar een goede reden voor zoals voor alles een reden is. Je kunt echter iemand anders niet veranderen, je hebt alleen zeggenschap over jezelf wat dat betreft.
5. Het ego
Geen onbekende in relaties. Iedereen heeft een ego. Het woord EGO komt uit het Latijn en betekent IK. Het denkbeeld dat iemand heeft over zichzelf is subjectief en komt niet altijd overeen met hoe iemand anders jou ervaart. Het ego bevat dus denkbeelden over jezelf die je als “waar” aanneemt. We spreken vaak over een ‘groot ego’ als iemand zichzelf heel belangrijk vindt. Het spreekt voor zich dat twee ego’s elkaar goed tegen kunnen komen wat op zich weer tot problemen kan leiden.
6. Invoelingsvermogen
Hiermee bedoel ik de mate waarin je je in de ander kunt verplaatsen. Om begrip te hebben voor de actie of reactie van de ander heb je invoelingsvermogen nodig. Niet iedereen heeft dat in dezelfde mate. Daar komt nog bij dat dit ook geblokkeerd kan worden door de items die hiervoor zijn genoemd.
7. Mate van respect voor elkaars eigenheid
Deze noem ik hier nog even apart. Respect hebben voor iemand anders en alles wat die persoon maakt tot wie die is. Het lijkt misschien de normaalste zaak van de wereld maar in de praktijk pakt het wel eens anders uit. Hoe meer we vanuit ons ego leven hoe meer moeite we ervaren met respect voor alles wat niet van jezelf is. Respect geeft iemand het gevoel dat ie mag zijn wie hij is.
8. Ervaringen uit het verleden
Ervaringen uit het verleden maken ons tot wie we zijn. Alle voorgaande items omvatten ook je ervaringen uit het verleden. Toch noem ik dit onderwerp nog eens apart. Leren doen we op basis van de ervaringen die je opdoet gedurende je leven. Als we veel slechte ervaringen hebben dan zullen we anders reageren in een relatie dan als we alleen maar goede en mooie ervaringen hebben. Sommige ervaringen hebben een levenslange invloed op iemands leven en kunnen niet altijd worden overschreven door betere ervaringen hoe graag iemand dat soms ook wil. Bij dergelijke ervaringen moeten we leren accepteren. Dat klinkt eenvoudig maar dat is het zeker niet. Accepteren is een proces, het is niet iets wat je je voorneemt en dan is het zo.
Praktijk Wantij werkt met ACT (Acceptance Commitment Therapy) een derde generatie cognitieve therapie die heel geschikt voor het proces van acceptatie.
9. Communicatie in de relatie
De complexiteit van een relatie zal inmiddels wel duidelijk zijn daarom stappen we nu over op het onderwerp communicatie. Communicatie is het middel om uit te wisselen en vorm te geven aan de verbindingen die we zijn aangegaan. Strikt genomen gaat het over het overbrengen van informatie en het kan zowel in jezelf als met een ander plaats vinden.
Communicatie bestaat uit een bewust gedeelte en een onbewust gedeelte en het omvat het volgende:
- Spreken
- Luisteren
- Voelen
- Interpreteren
- Intuïtie
- Energetische informatie overbrenging
- Non-verbale informatie signalen:
- Lichaamshouding
- Gezichtsuitdrukking
- Gebaren
- Oogbewegingen
Goed communiceren is een kunst en kunde tegelijk. Het is voor een groot deel afhankelijk van de ontwikkeling van je bewustzijn, je persoon maar ook wel van je gevoeligheid ten aanzien van het oppikken van informatie. Communiceren kun je leren en het mooie is dat je er ook vrij snel de vruchten van plukt. Heldere en duidelijke communicatie waarbij je het onderscheid kunt maken in wat van jou is en van de ander geeft veel rust, vergroot je eigenwaarde, je zelfvertrouwen en geeft een stevige basis in je relatie maar ook aan jezelf als persoon.
Neem ook deel aan de lifecoachsessie communiceren
Wil je meer uit je relatie halen en beter en helderder leren communiceren? Schrijf je dan in voor de lifecoachsessie communiceren bij Praktijk Wantij. Werken aan jezelf in een kleine groep van minimaal 4 en maximaal 6 mensen.
- Een 3 à 4 uur durende sessie
- Eigen vragen of problemen inbrengen
- Ieders persoonlijke vraag of probleem krijgt aandacht en uitleg.
- Ervaringen en/of oplossingen uitwisselen
- Follow up in de vorm van persoonlijke hulp bij je vraag of probleem in een zoomsessie van een half uur nader af te spreken.