In deze blog gaat het over burn-out. Het hebben van een burn-out is echt geen pretje. Als ik vanuit mijn rol als burn-out coach om mij heen kijk zie ik het schrikbarend vaak en zie en hoor ik ook hoe mensen er mee en ertegen worstelen. Naast dat ik de theorie van burn-out heb bestudeerd en er opleidingen in heb gevolgd heb ik er zelf ook diep in gezeten een dikke 10 jaar geleden. In deze periode heb ik wel heel veel over mijzelf en over burn-out in het algemeen geleerd en dankzij mijn burn-out coach ben ik er beter uit gekomen dan ik erin ging. Dat wens ik uiteindelijk iedereen toe en ik hoop dat ik mensen ertoe aan kan zetten om het verzet op te geven en in actie te komen om net als ik er beter uit te komen dan dat je erin ging en dat kan!!! Blijf daar vooral in geloven, zet stappen om er mee aan de slag te gaan en het vanaf nu anders te doen en accepteer dat het tijd kost!
Ik wil je graag meenemen in:
- Het ontstaan
- De fases
- De kenmerken
- Je sociale omgeving
- Hoe je er beter uit komt dan je erin ging
Het ontstaan van een burn-out
Een burn-out ontstaat niet zomaar, die ontwikkel je. In veel gevallen zijn er jaren van stress min of meer ongemerkt aan vooraf gegaan. Vooral dat ongemerkt is belangrijk. Als burn-out coach weet ook ik, dat het achteraf altijd gemakkelijk praten is, wellicht herken en erken je dat er al gedurende een langere periode stress was en misschien kun je zelfs wel achterhalen wanneer het is begonnen. Dat is echter lang niet altijd het geval. Stress komt vaak sluipend je leven binnen en nestelt zich in je geest en je lichaam. Je went er zelfs aan. Soms is het te wijten aan een stressvolle gebeurtenis in je leven. Je lichaam en geest zijn prima in staat om met korte periodes van stress om te gaan. Tot zover is er geen probleem. Het wordt pas een probleem als de stress voor langere tijd aanwezig is. Je lichaam en geest raken uitgeput en de Burn-out is een feit.
Het moment dat je beseft dat je misschien in een Burn-out zit geeft aan dat je lichaam en geest aan de alarmbel trekken.
Lichaam en geest zijn lijdend onderwerp als je spreekt over een burn-out. Ze worden min meer gedwongen om steeds meer dwingende signalen te geven om jou ervan te overtuigen dat er sprake is van overbelasting. Maar aan wie geven ze die signalen dan eigenlijk? Wie is het die daarvan overtuigd moet raken en wie is het die deze signalen negeert.
Daar komt de nummer drie van deze eenheid om de hoek kijken. Naast je lichaam en geest heb je ook nog je verstand ofwel je ego. Je verstand is een meester in het ontkennen en wegduwen van problemen. Uiteraard met de beste bedoelingen want het denken beschikt over alle informatie die in je brein ligt opgeslagen. Alles wat je in het verleden hebt ervaren, hoe je een beeld van jezelf hebt gevormd en hoe je hebt geleerd om te (over)leven bepalen mede hoe je met stress en problemen in je leven omgaat.
De fases van een burn-out
- Overspannenheid
- Beginnende burn-out
- Burn-out
- Ernstige burn-out
Overspannenheid
Met kortdurende stress kunnen je lichaam en geest prima uit de voeten, dat zijn normale onderdelen van het leven.
Door langere periodes van stress ontstaat overspannenheid. Dit is heel letterlijk. Het systeem staat langer onder spanning dan waarvoor het gemaakt is. Er ontstaan klachten en dat kunnen zowel geestelijke als lichamelijke klachten zijn. Het zijn de eerste signalen dat het systeem overrekt wordt. Het systeem functioneert nog en je kunt ook nog opladen.
Beginnende burn-out
Als de stress voortduurt kom je in een volgende fase. De beginnende burn-out. De signalen die jouw lichaam en geest je geven nemen in aantal en omvang toe. Het wordt moeilijker om te ontspannen en weer op te laden maar met een hoop goede wil hou je jezelf nog aan de praat. Het is het voorstadium van de “echte burn-out” Als je op dit niveau ingrijpt en actie onderneemt is er nog redelijk snel herstel te boeken.
De Burn-out
Als je niet hebt ingegrepen in de voorgaande fases kom je onherroepelijk in een “echte” burn-out terecht. Je systeem krijgt het moeilijk. Lichaam en geest zijn niet goed meer in staat om te ontspannen en op te laden. Er komen steeds meer klachten en ze worden ook heftiger. Hoe je je ook inspant je voelt dat je de grip aan het verliezen bent. De noodklokken luiden. Je ziet geen uitweg meer. Plezier is ver te zoeken. Je trekt je verder terug. Je systeem is bezig het op te geven.
De ernstige Burn-out
In deze fase ben je niet meer in staat om te functioneren. Je bent lichamelijk en geestelijk volledig uitgeput, apathisch en depressief. Je ziet de zin van het leven niet meer. Er kunnen suïcidale neigingen ontstaan.
De kenmerken van een burn-out
De kenmerken kunnen zowel lichamelijk als geestelijk zijn en intensiveren naarmate je langer gestrestst bent.
Overspannenheid
- Vermoeidheid
- Gestoord of onrustig slapen
- Prikkelbaarheid
- Moeite hebben met drukte en prikkels
- Piekeren
- Emotionele labiliteit
- Concentratieproblemen
- Vergeetachtigheid
- Opgejaagd voelen
- Lichamelijke klachten
Beginnende burn-out
- Toenemende vermoeidheid
- Gevoelens van machteloosheid
- Moeite krijgen met het dagelijks functioneren
- Weerstand tegen werk
- Duidelijk afnemen van flexibiliteit
Burn-out
- Ernstige beperkingen in:
- Beroepsmatig functioneren
- Dagelijks functioneren
- Sociaal functioneren
- Je voelt je leeg en lusteloos
- Je kunt niet meer opladen
- Je kunt je niet meer concentreren
- Je kunt tekenen van een depressie vertonen
- Er is geen plezier meer
- De klachten zijn meer dan 6 maanden geleden begonnen
Ernstige burn-out (chronisch)
- Volledig uitgeput
- Geen controle meer
- Depressiviteit
- Ontstaan van ziekte
Sociale omgeving en burn-out
Sociale contacten zijn heel belangrijk in ons leven we hebben mensen om ons heen nodig. Een partner, vrienden, familie, kennissen en collega’s verhogen ons welzijn.
In relatie tot anderen voelen we ons nodig, gewenst, hebben we een uitlaatklep, kunnen we zorgen, kunnen we dingen delen en kunnen we ons spiegelen.
Als burn-out coach zie ik ook vaak dat we in een burn-out kunnen belanden door de druk binnen onze sociale omgeving, denk daarbij aan dingen als jezelf wegcijferen ten gunste van anderen, werkdruk, te veel activiteiten hebben of de verantwoordelijkheid en zorg voor anderen hebben enz.
Als je in een burn-out zit kan de interactie met je sociale omgeving ook echt te veel zijn. Je hebt meer behoefte aan rust en je terugtrekken. Als je energie beperkt is heb je helemaal geen zin om sociaal en gezellig te doen en om het ingewikkeld te maken kan dat weer leiden tot schuldgevoel en zo kom je steeds verder van jezelf af te staan.
Je sociale netwerk is belangrijk ook als je burn-out bent daarover bestaat geen twijfel.
Als burn-out coach zoek ik samen met mijn cliënten naar een gezonde sociale balans waarin heel bewust keuzes worden gemaakt zodat uiteindelijk niemand te kort komt.
Hoe je er beter uit komt dan je erin ging
Misschien is dat wel de grootste missie en uitdaging die ik voor mij zie als burn-out coach. Alles wat er misgaat in ons leven is een potentiële kans op groei en verrijking. Mogelijkheden zien in plaats van onmogelijkheden. Het verleden heeft je tot hier gebracht en vanaf nu heb je de keuze om er anders mee om te gaan. Je verleden heeft je geleerd om te overleven en tot nu toe is dat ook gelukt. Je burn-out geeft aan dat het vanaf nu anders moet want anders blijft het zoals het nu is. Hoe dat anders er dan uit moet zien is nog een grote vraag. De toekomst laat zich niet dwingen maar die ontstaat.
Een belangrijk gegeven in mijn burn-out trajecten is dat je meer bewustzijn ontwikkelt. Het is belangrijk te voelen hoe het met je gaat en hoe iets voor jou is. Dat kun je alleen in het NU.
Ook keuzes leren maken die goed zijn voor jezelf is een belangrijk onderdeel.
Zien wat je tot nu toe over het hoofd zag aan mogelijkheden, kansen, competenties en waarden.
Bouwen aan een stevig fundament en aan flexibiliteit in samenspraak met je hoofd, je hart en je lichaam. Laat plezier weer een onderdeel zijn van je leven want dat voorkomt terugval of een burn-out in de toekomst.
Ik ben er voor je
Voel je welkom in Praktijk Wantij! Ga niet tegen de stroom in maar laat je erdoor dragen!
Plan vrijblijvend een gratis kennismakingsgesprek